Әлем картасында ерекше мәдениетімен, сан алуан дінімен және мыңжылдық тарихымен көзге түсетін елдердің бірі – Үндістан. Бұл мемлекет ежелден рухани ілімдердің, философиялық мектептердің және өркениеттің орталығы болған. Мұнда адамзат тарихының ең көне дәстүрлері әлі күнге дейін сақталған. Көшелердегі түрлі түстер, ғибадатханалардың сәулеті және халықтың өмір сүру салты елдің ерекше болмысын айқындайды. Үндістан туралы қызықты деректер тек саяхатшылар үшін емес, тарих пен мәдениетке қызығатын әр адам үшін танымдық мәнге ие.

Ежелгі өркениет пен рухани ілімдер елі

Үндістан – әлемдегі ең көне мәдениеттердің бірі. Бұл жерде адамзаттың алғашқы қалаларының бірі – Мохенджо-Даро мен Хараппа өркениеттері дамыған. Ежелгі кезеңдерде математика, медицина және астрономия салалары осы елде қалыптасқан.

Буддизм мен индуизмнің шығу тегі де осы топырақтан бастау алады. Сиддхартха Гаутама, кейін Будда атанған ұлы ойшыл, осы елде дүниеге келіп, адамзатқа рухани тыныштық пен ізгіліктің жолын үйретті. Оның ілімі Үндістаннан басталып, бүкіл Азия мен әлемге таралды.

Қасиетті Ганг өзені үнді халқының өмірінде ерекше орын алады. Оны тазалықтың және мәңгі өмірдің нышаны деп санайды. Бұл өзен бойында күн сайын мыңдаған адам ғибадат жасап, рухани тазару рәсімін өткізеді.

Тәуелсіздік пен саяси жаңғыру кезеңі

ХІХ–ХХ ғасырларда Үндістан британдық отардың құрамында болған. Дегенмен халық өз тәуелсіздігін бейбіт жолмен қорғап шықты. Бұл күрестің басында ұлт көсемі, философ әрі саясаткер Махатма Ганди тұрды.

Махатма Ганди саяси күрес әдістерін өзгертті – ол зорлықсыз қарсылық пен рухани төзімділік қағидаларын ұсынды. Оның «ахимса» деп аталатын ілімі бүкіл әлемге әсер етіп, кейінгі ұрпаққа адамгершіліктің үлгісін көрсетті. Осы философияның арқасында Үндістан 1947 жылы тәуелсіздігін бейбіт түрде алды.

Гандидің идеялары кейін Марартин Лютер Кинг пен Нельсон Мандела сияқты тұлғалардың азаматтық қозғалыстарына да әсер етті. Бұл – Үндістанның әлем тарихындағы рухани ықпалының айқын дәлелі.

Ұлы билеушілер мен тарихи мұралар

Ежелгі дәуірде Үндістанда әділдігімен және даналығымен аты шыққан патшалар билік құрды. Солардың бірі – Ұлы Ашока бейбіт биліктің символына айналды. Ол жауынгер патша болғанымен, кейіннен соғыстан бас тартып, елін әділет пен сабыр жолына бағыттады. Ашока буддизм қағидаларын мемлекеттік саясатқа енгізіп, мейірім мен адамгершілікті басты құндылық деп жариялады.

Бүгінде оның дәуірінен қалған бағандар мен ескерткіштер Үндістанның әр түкпірінде сақталған. Бұл мұралар ежелгі өркениеттің бейбітшілік пен гуманизмге ұмтылысын айғақтайды.

Тарихтың әр кезеңінде бұл ел сәулет пен өнердің ғажайып туындыларын дүниеге әкелді. Тәж-Махал – сол мәдени мұраның айқын көрінісі. Ол махаббаттың мәңгілік нышаны ретінде әлемнің жаңа жеті кереметінің қатарына енген.

Үндістанның ерекше мәдениеті мен заманауи өмірі

Қазіргі Үндістан – технологиялық тұрғыдан дамып келе жатқан мемлекет. ІТ саласы мен киноиндустриясы (Болливуд) әлемдік деңгейде танымал. Елде жүздеген тіл мен диалект бар, бірақ барлығын біріктіретін ортақ мәдени құндылық – рухани байланыс пен отбасы ұғымы.

Үнді асханасы да ерекше назар аударарлық. Дәмдеуіштердің алуан түрлілігі мен хош иісінің үйлесімі елдің табиғи байлығын айғақтайды. Көптеген тағамдарда карри, куркума және зире сияқты дәмдеуіштер кеңінен қолданылады.

Халықтың салт-дәстүрлері де терең мағынаға ие: әр мереке табиғатпен, дінмен және адам өмірінің белгілі бір кезеңімен байланысты. Диуали мерекесінде адамдар үйлерін жарық шамдармен безендіріп, жамандықтың жойылып, жақсылықтың орнауын тойлайды.

Үндістан туралы қызықты деректер

Төменде Үндістанға қатысты бірнеше танымдық әрі ерекше деректер берілген:

  • елде 1,4 миллиардтан астам халық өмір сүреді, бұл әлем халқының шамамен бестен бір бөлігі;
  • Үнді темір жол жүйесі әлемдегі ең үлкендерінің бірі болып саналады;
  • үнді әйелдері алтын әшекей бұйымдарын басқа елдерге қарағанда көбірек иеленеді;
  • Болливуд жыл сайын 1500-ден астам фильм шығарып, Голливудтан да белсенді жұмыс істейді;
  • үнді рупиясының дизайнында 15 түрлі тіл жазылған.

Бұл мәліметтер елдің мәдени алуан түрлілігі мен экономикалық қуатын көрсетеді.

Үндістан – тарихы терең, мәдениеті бай және рухани өмірі ерекше мемлекет. Сиддхартха Гаутама сынды ойшылдардың ілімі мен Ұлы Ашоканың бейбіт саясаты бұл елдің рухани негізін қалыптастырды. Махатма Ганди саяси күрес әдістерін өзгертті, ал оның бейбітшілікке шақырған философиясы бүкіл адамзатқа үлгі болды.

Бүгінгі Үндістан дәстүр мен заманауилықты үйлестіре отырып, ғылым мен технологияның, мәдениет пен өнердің орталығына айналып отыр. Бұл елдің әр қаласы мен ауылында тарих пен болашақ қатар өмір сүріп келеді. Үндістанды танып білу – адамзат өркениетінің терең тамырларын түсіну деген сөз.