Жануарлар әлемі – таңғаларлық құбылыстарға толы. Әрбір түрдің өзіне ғана тән бейімділігі мен қабілеті бар, олардың көпшілігі туралы біз күнделікті өмірде біле бермейміз. Осы мақалада түрлі жануарларға қатысты қызықты әрі нақты мәліметтерге назар аударамыз.

  • Ақ түлкі Арктика жағдайына ерекше бейімделген. Оның қалың әрі тығыз жүні -50°C суыққа төтеп бере алады. Ақ түлкі туралы мәліметтер оның есту қабілеті арқылы қар астында жүрген тышқандардың орнын дәл анықтайтынын көрсетеді. Бұл оған азығын табуда үлкен артықшылық береді.
  • Осьминогтың үш жүрегі бар және ол өте зерек. Оның жүйке жүйесі дамығаны соншалық, кейбір лабиринттерді шешуге қабілетті. Сонымен қатар, дене түсін лезде өзгерту арқылы қорғану немесе қоршаған ортамен үндесу мүмкіндігі бар.
  • Көк кит – Жердегі ең үлкен жануар. Оның жүрегі кішігірім көлік көлеміндей, ал тілі – пілдің салмағына тең. Бір жұтымда 50 тоннаға дейін су сүзіп, планктонмен қоректенеді.
  • Күндізгі кезде белсенді болатын тасбақа түрлері де бар. Көпшілігі баяу қимылдаса да, кейбірі қауіпті жағдайда едәуір жылдам қозғалады. Олар ұзақ өмір сүретін жануарлардың қатарына жатады, кейбірі 150 жылдан аса өмір сүреді.
  • Атжалман суық ауа райына арнайы бейімделген. Қыста ұйқыға кету арқылы энергияны үнемдейді және дене температурасын төмендетіп, тіршілігін сақтап қалады. Олардың бұл мінез-құлқы табиғаттың қатал жағдайларына бейімделу мысалы ретінде жиі зерттеледі.
  • Қоңыр аю – ерекше зерек және бейімделгіш аң. Ол бірнеше шақырым бойы азық іздеуі мүмкін және иіс сезу қабілеті арқылы жемісті не өлексені оңай табады. Қоңыр аю туралы қызықты мәліметтер оның құралдарды пайдаланатынын және белгілі бір жағдайларда өз бетімен күрделі шешім қабылдай алатынын айғақтайды. Бұл қабілеттері оны жыртқыштар арасында ерекше етеді.
  • Хамелеондар тек түсін ғана емес, көз бағытын да бір-біріне тәуелсіз өзгерте алады. Бұл оларға кеңірек көру өрісін беріп, қауіп-қатерден дер кезінде қашуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, түс өзгерту – тек қорғаныс емес, байланыс құралы да.
  • Акула тістері өмір бойы жаңарып тұрады. Бірнеше қатар тістері бар, жоғалтқандарының орнына жаңасы жылдам өсіп шығады. Осы қасиет оларға үздіксіз аулау мүмкіндігін береді.
  • Коала күніне 20 сағатқа дейін ұйықтайды. Бұл оның эвкалипт жапырағы негізінде құнарсыз тамақтануына байланысты. Энергияны үнемдеу үшін қозғалысы баяу және тынығуға көп уақыт бөледі.
  • Тасманиялық жын қатты айқайлап, түнгі уақытта қарсыласын қорқытады. Бұл ерекше дыбыс – оның қорғаныс және үстемдік көрсету тәсілі. Сонымен қатар, ол өлексемен қоректеніп, табиғатта тазалықты сақтауда маңызды рөл атқарады.
  • Үйректұмсық – табиғатта сирек кездесетін сүтқоректі. Бұл жануар жұмыртқа салады, бірақ жаңа туған баласын сүтпен қоректендіреді. Үйректұмсық туралы мәлімет оның электр өрісін сезу арқылы су астында көруді қажет етпей-ақ олжасын табатынын көрсетеді. Мұндай ерекшелік сүтқоректілер арасында тек осы түрге тән.
  • Жирафтар ұйықтағанда тек бірнеше минут көз іледі және көбінесе тік тұрып тынығады. Бұл оларды жыртқыштардан қорғануға бейімдейді. Ұйқы кезеңі күніне 30 минуттан аспайтыны белгілі.
  • Қасқырлар өзара қарым-қатынаста ым-ишаралар мен дыбыстардың кең спектрін пайдаланады. Олар үйір ішінде қатаң иерархия сақтайды. Ұжымдық аңшылық – олардың ең мықты ерекшеліктерінің бірі.
  • Маралдың мүйізі жыл сайын түсіп, қайта өседі. Бұл процесте мүйіздер өте жылдам дамып, кейбір түрлерде күн сайын бірнеше сантиметрге дейін ұлғаяды. Олар қорғаныс пен жұптасу кезеңінде бәсекелестік үшін қажет.
  • Құмырсқалар илеу ішінде нақты еңбек бөлінісіне сүйенеді. Әрбір құмырсқаның міндеті бар: жұмысшы, сарбаз, патшайым немесе бала күтуші. Олардың ұжымдық ұйымдасуы адамзат қоғамымен салыстырылады.
  • Түйелер бірнеше апта бойы су ішпей жүре алады және ағзасындағы май қорын энергия көзі ретінде пайдаланады. Сонымен қатар, дене температурасын реттеу арқылы тершеңдікті азайтады. Бұл оларды шөлдегі өмірге мінсіз бейімдейді.
  • Қарақұйрық секілді кей жануарлар қорқыныш сезінгенде өздігінен терісін тастап қашып кетеді. Мұндай мінез-құлық олардың өмірін сақтау үшін дамыған биологиялық механизм. Кейін олар терісін қайта жаңарта алады.
  • Арыстандардың ұрғашылары көбіне аң аулаумен айналысады, ал еркектері аумақты қорғап, үйірді басқарады. Олардың гүрілі бірнеше шақырым қашықтықтан естіледі. Бұл дыбыс арқылы олар байланыс жасап, шекарасын белгілейді.
  • Кірпі қауіп төнген жағдайда денесін ине тәрізді тікенектерге толтырып, домаланып қалады. Бұл оны жыртқыштардан қорғайды. Сонымен қатар, кірпі жәндіктермен қоректеніп, бау-бақшада зиянкестерді азайтуға көмектеседі.
  • Жыландардың кейбір түрлері дене температурасын сыртқы ортаға қарай реттей отырып, өте суық немесе ыстық жағдайда да белсенді бола алады. Олар терісін мезгіл-мезгіл түлетіп отырады. Бұл процесс өсу мен паразиттерден тазартуға байланысты.
  • Крабтар жауынгерлік мінез-құлық көрсеткенде тырнағын жоғары көтеріп, қарсыласына күшін көрсетеді. Кейбір түрлері бір тырнағын өсіріп, оны қару ретінде пайдаланады. Бұл тырнақ қажет болса, түсіп, кейін қайта өседі.
  • Сүтқоректілердің ішінде тек жарқанаттар ғана шын мәнінде ұша алады. Олар түнде навигация үшін эхолокацияны қолданады. Бұл жүйе дыбыс толқындарын шағылыстырып, кеңістіктегі кедергілерді дәл анықтауға мүмкіндік береді.
  • Пілдер арасында әлеуметтік байланыс өте мықты, олар қайғырып, есінде сақтай алады. Қайтыс болған туысын көпке дейін еске алып, сол жерге қайта оралып тұрады. Бұл жануарларда эмоционалды жады бар екенін көрсетеді.

Жануарлар әлемі – шексіз таным мен зерттеу алаңы. Әрбір түр табиғаттың ерекше туындысы ретінде өзіндік қабілеттерімен ерекшеленеді. Осындай мәліметтер жан-жануарлар әлемін тереңірек түсінуге және оларды қорғау қажеттігін сезінуге көмектеседі. Тіршілік иелерінің күрделі бейімділігі – табиғаттың тамаша үйлесімінің дәлелі.